Algemene tips voor gesprekken
6 Ezelsbruggetjes voor gesprekstechnieken
1. Wees een OEN: open, eerlijk en nieuwsgierig
Je bepaalt zelf hoeveel je als leraar prijsgeeft, maar als je niet oprecht bent, dan voelen leerlingen dat direct. Door zelf nieuwsgierig te zijn, stimuleer je het onderzoekend vermogen van leerlingen. Ook ouders willen graag een echt mens tegenover zich. Iemand die geïnteresseerd is in wat ze vertellen en zich kwetsbaar opstelt.
2. Smeer NIVEA: niet invullen voor een ander
Je weet nooit zeker wat een ander gaat zeggen, je kan immers niet in iemand zijn hoofd kijken. Maak daarom nooit zinnen af en stel geen suggestieve vragen waar jouw aannames al in zitten. Stel vragen vanuit de door de persoon gegeven informatie.
3. Denk aan ANNA: alles navragen, niets aannemen
ANNA en NIVEA zijn met elkaar verbonden. Controleer eerst of je de ander goed hebt begrepen voordat je verder vraagt. Anders loop je het risico het gesprek een bepaalde kant op te sturen, waardoor jij en je gesprekspartner op verschillende golflengtes kunnen komen.
4. Laat OMA thuis: geef geen opinies, meningen en Adviezen.
Als je te snel oordeelt, luister je minder goed. Een oplossing werkt alleen als een leerling of ouder het ermee eens is. Soms willen ze geen advies, maar gewoon dat je luistert.
5. Maak je DIK
Als je spreekt, wees positief en oplossingsgericht. Richt je op wat goed gaat en benoem dat duidelijk. Zeg bijvoorbeeld niet 'je hebt hard gewerkt', maar 'het was een goed idee om de leerstof samen te vatten'.
6. Gebruik LSD
LSD vat de essentie van effectieve communicatie samen. Laat de ander uitpraten, luister aandachtig, vat samen wat er is gezegd en stel gerichte vragen. Dit zorgt voor een verbindende en begripvolle communicatie.
Bovenstaand spiekbriefje downloaden? Je kan hem bijvoorbeeld op je laptop plakken, of in je agenda als klein spiekbriefje.
Een goed gesprek doe je wandelend
Wandelen is niet alleen een gezonde fysieke activiteit, maar ook een krachtig middel om gesprekken tussen mentor en leerling op een natuurlijke en open manier te laten verlopen. Uit onderzoek blijkt dat wandelgesprekken stress verminderen en tegelijkertijd creativiteit, concentratie en onderlinge verbinding versterken 2. Als mentor kun je deze voordelen benutten om diepere en betekenisvolle gesprekken met je leerlingen te voeren.
1. Een ontspannen en gelijkwaardige sfeer
Tijdens een wandelgesprek verdwijnt de formele dynamiek van een klaslokaal. Door naast elkaar te lopen ontstaat een meer ontspannen en gelijkwaardige sfeer 3. Leerlingen voelen zich minder beoordeeld, wat drempels verlaagt om open te communiceren. Dit bevordert een gevoel van veiligheid en vertrouwen tussen mentor en leerling.
2. Stressverlagende werking van wandelen
Beweging verlaagt stresshormonen zoals cortisol en verhoogt het niveau van endorfines, wat zorgt voor een kalmerend effect 1. Voor leerlingen die zich angstig of gespannen voelen, kan wandelen helpen om tot rust te komen, waardoor gesprekken opener en effectiever verlopen.
3. Meer focus en creatief denken
Wandelen stimuleert de bloedcirculatie en zuurstoftoevoer naar de hersenen, wat leidt tot een betere focus en verhoogd probleemoplossend vermogen 2. Dit maakt wandelgesprekken ideaal voor het bespreken van complexe onderwerpen of het vinden van oplossingen voor uitdagingen waar een leerling tegenaan loopt.
4. Minder confronterend
In tegenstelling tot een gesprek aan tafel, waar oogcontact soms confronterend kan zijn, maakt wandelen het gesprek informeler. Leerlingen voelen zich vaak vrijer om hun gedachten en gevoelens te delen wanneer ze naast iemand lopen in plaats van tegenover iemand zitten4.
5. Een positief effect op emotioneel welzijn
Wandelen in de buitenlucht heeft een bewezen positief effect op emotioneel welzijn. De combinatie van beweging, frisse lucht en een rustige omgeving kan gevoelens van somberheid of stress verminderen en bijdragen aan een positievere gemoedstoestand2.
6. Ruimte voor reflectie
De rust en herhalende beweging van wandelen geven zowel mentor als leerling de ruimte om na te denken over hun woorden. Stiltes voelen natuurlijker aan, en er is tijd om gedachten te ordenen voordat ze worden uitgesproken.
Praktische tips voor wandelgesprekken
- Plan een korte wandeling in of rond de school.
- Geef het gesprek een duidelijk doel, maar houd het informeel.
- Wees flexibel: laat het gesprek natuurlijk verlopen.
- Kies een rustige omgeving met weinig afleidingen.
Bronnen:
1 Pek, A., & Van Der Neut, D. (2023, 3 april). 10 redenen om je wandelschoenen aan te trekken. Psychologie Magazine. https://www.psychologie.nl/artikel/10-redenen-om-je-wandelschoenen-aan-te-trekken/
2 Newman, E., & Gabriel, L. (2022). Investigating clients’ experiences of walk and talk counselling. Counselling And Psychotherapy Research, 23(1), 125–133. https://doi.org/10.1002/capr.12567
3 Van den Hul, E., & Goldsteen, L. (2021). Communicatietoolkit: In gesprek met jongeren over hun (mentale gezondheid. koninklijke van Gorcum.
4 Streur-Kranenburg, M. (2023). Leefstijlgeneeskunde in de praktijk. In Praktische Handleiding Voor de Zorgprofessional. Bohn Stafleu van Loghum.
Wat moet je altijd doen!
Bereid je goed voor: Denk vooraf na over het doel van het gesprek en stel een lijst op met vragen die je wilt stellen. Informeer de leerling tijdig over het gesprek, zodat ze zich kunnen voorbereiden.
Creëer gelijkwaardigheid: Zorg ervoor dat je op dezelfde ooghoogte zit als de leerling. Dit bevordert een ontspannen en respectvolle sfeer.
Luister actief: Laat de leerling hun verhaal doen zonder te onderbreken. Toon oprechte interesse en herhaal of vat samen wat ze zeggen om te laten zien dat je hen begrijpt.
Stel open vragen: Moedig de leerling aan om meer te delen door open vragen te stellen. Kies bijvoorbeeld voor: "Hoe voel je je over...?" in plaats van "Vind je het leuk?".
Geef positieve feedback: Leg de nadruk op wat goed gaat en benoem dat expliciet. Dit versterkt het zelfvertrouwen en laat de leerling zich gewaardeerd voelen.
Benoem wat je opmerkt: Als het gesprek moeizaam verloopt, spreek dan uit wat je opmerkt. Zeg bijvoorbeeld: "Ik heb het idee dat je het lastig vindt om hierover te praten. Klopt dat?"
Wees respectvol en empathisch: Toon respect en begrip voor de gevoelens en gedachten van de leerling. Laat merken dat je zijn mening waardeert.
Rond positief af: Sluit het gesprek af met een positieve noot. Vat samen wat er is besproken en bedank de leerling voor zijn tijd en openheid.
©Auteursrecht. Alle rechten voorbehouden.
We hebben je toestemming nodig om de vertalingen te laden
Om de inhoud van de website te vertalen gebruiken we een externe dienstverlener, die mogelijk gegevens over je activiteiten verzamelt. Lees het privacybeleid van de dienst en accepteer dit, om de vertalingen te bekijken.